1. W ramach Krajowej Administracji Skarbowej zdecydowana większość kontroli będzie przeprowadzana na dotychczasowych zasadach
2. Standardowe kontrole podatkowe są przeprowadzane z minimum 7-dniowym wyprzedzeniem z zachowaniem przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.
3. Jednak poważna przestępczość gospodarcza (np. mafie wyłudzające VAT) musi się liczyć ze skutecznym przeciwnikiem: kontrolą celno-skarbową.
Wzmocnione gwarancje dla przedsiębiorców
Po wejściu w życie od 1 marca 2017 r. Krajowej Administracji Skarbowej większości przedsiębiorców nie dotkną żadne zmiany w zakresie kontroli podatkowej, która dotyczy ok. 90 proc. przypadków i jest przeprowadzana przez pracowników urzędów skarbowych, głównie na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej. Procedura przebiegu pozostaje tu niezmieniona i tak jak dotychczas kontrole podatkowe będą podlegać ograniczeniom z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Określone w niej gwarancje dla przedsiębiorców (w tym obowiązek zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli, ograniczenie czasu trwania kontroli i zakaz równoczesnych kontroli) w stosunku do kontroli podatkowych zostają nie tylko zachowane, ale od stycznia 2017 r. wprowadzono dodatkowe zabezpieczenia. Chodzi o:
- zakaz ponownej kontroli w tej samej sprawie,
- możliwość wniesienia skargi na przewlekłe prowadzenie kontroli do sądu administracyjnego,
- obowiązek planowania i przeprowadzania kontroli po wcześniejszej analizie prawdopodobieństwa naruszenia prawa.
Skuteczne narzędzie do zwalczania przestępczości gospodarczej
Aby skuteczniej niż dotychczas zwalczać najpoważniejsze przestępstwa, nierzadko liczone w setkach milionach złotych, takie jak wyłudzenia VAT, fałszowanie faktur, pranie brudnych pieniędzy czy przemyt, niezbędne jest jednak wprowadzenie nowego rodzaju kontroli. Kontrola celno-skarbowa, która od 1 marca zastępuje kontrolę skarbową i celną, dostaje kilka nowych uprawnień – chociaż już wcześniej kontrolerzy mieli możliwość przeszukiwania mieszkania czy przesłuchania wybranej osoby. Możliwa była też kontrola podmiotów, które miały siedzibę lub miejsce zamieszkania poza właściwością miejscową urzędu, wymagało to jednak dopełnienia różnych formalności. Jednak wykrywanie i zwalczanie profesjonalnych struktur mafijnych to ciągły wyścig z czasem, stąd kontrolerzy celno-skarbowi będą mogli sprawdzać takie podmioty bez wcześniejszego zawiadomienia. Dzięki temu przestępcy nie będą mieli czasu na zatarcie śladów swoich działań lub np. na „zniknięcie” działalności i przerzucenie odpowiedzialności na uczciwego kontrahenta, który nie dostanie zwrotu podatku.
Lepsza analityka, mniej kontroli
KAS będzie rozwiązywać większość spraw w trybie czynności sprawdzających, a dzięki zastosowaniu nowych narzędzi analitycznych (JPK, systemy analityczne) będzie skuteczniej typować podmioty do kontroli. Oznacza to, że jeśli pojawi się podejrzenie o nieprawidłowości, to urzędnicy zwrócą się do podatnika z prośbą o wyjaśnienie, a ten będzie mógł złożyć deklarację korygującą. Dodatkowo kontrola celno-skarbowa nie może generalnie trwać dłużej niż 3 miesiące.
Coraz lepsze typowanie podmiotów powoduje, że od lat spada liczba kontroli podatników. Od 2007 r. w porównaniu do 2016 r. zmniejszyła się ona o ponad 75 proc. Nowe narzędzia KAS mogą jeszcze wzmocnić tę tendencję.
Źródło: Ministerstwo Finansów