Prowadzisz małą firmę, uzyskujesz niskie przychody i chciałbyś płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne? Od 1 stycznia 2019 roku przedsiębiorcy, którzy działają na niewielką skalę, będą mogli skorzystać z kolejnej ulgi w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, czyli „małego ZUS”.

Uwaga! Termin „mały ZUS” był w niektórych przypadkach używany w odniesieniu do dotychczasowej ulgi dla nowych firm – preferencyjnych składek, które można płacić przez 24 miesiące po rozpoczęciu działalności. Artykuł opisuje nowy rodzaj ulgi, która obowiązywać będzie od 1 stycznia 2019 roku

Na czym polega „mały ZUS”

Jeśli Twoje przychody za ubiegły rok z działalności gospodarczej, którą prowadziłeś przez cały ten rok, nie przekroczą trzydziestokrotności minimalnego wynagrodzenia (w 2018 roku jest to 63 tys. zł), będziesz mógł płacić obniżone, proporcjonalne do przychodu składki na ubezpieczenia społeczne.

Ważne!

• „Mały ZUS” dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe). Nie obejmuje składki zdrowotnej, którą trzeba płacić w pełnej wysokości.

Limit przychodów

Jeśli w poprzednim roku nie prowadziłeś działalności przez cały rok (np. zawiesiłeś działalność, albo zamknąłeś ją i ponownie rozpocząłeś), przy obliczaniu progu przychodu musisz zastosować proporcję.

Podziel trzydziestokrotność minimalnego wynagrodzenia w poprzednim roku przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku i pomnóż przez liczbę dni, w których prowadziłeś działalność. Wynik równy lub wyższy 0,5 grosza zaokrąglij w górę, niższy niż 0,5 grosza – w dół. Jeśli np. prowadziłeś działalność tylko przez 250 dni, to za 2018 rok (płaca minimalna 2100 zł) próg wyniesie 43 150,68 zł (63000 zł / 365 dni x 250 dni).

Twój przychód z działalności gospodarczej porównaj do ustalonego limitu. Jeśli osiągnięty przez Ciebie przychód nie przekracza tego limitu, to możesz korzystać z „małego ZUS”.

Kiedy można skorzystać z „małego ZUS”

Z małego ZUS możesz skorzystać jeśli:

• jesteś przedsiębiorcą zarejestrowanym w CEIDG (albo jesteś wspólnikiem spółki cywilnej)
• przychody, które osiągnąłeś z działalności gospodarczej za ubiegły rok kalendarzowy, nie przekroczą progu uprawniającego do korzystania z ulgi
• nie spełniasz warunków do płacenia preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne (od podstawy wynoszącej 30 % minimalnego wynagrodzenia)
• rozliczając się na karcie podatkowej nie korzystałeś ze zwolnienia z VAT
• prowadziłeś działalność gospodarczą przez co najmniej 60 dni w poprzednim roku kalendarzowym
• nie wykorzystałeś 36-miesięcznego limitu (w ciągu 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej) korzystania z „małego ZUS”
• nie wykonujesz działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem jej rozpoczęcia wykonywałeś (w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy) w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym czynności wchodzące w zakres działalności

Z „małego ZUS” nie możesz skorzystać, jeśli w poprzednim roku prowadziłeś także inną pozarolniczą działalność jako:

• twórca, artysta
• osoba wykonująca wolny zawód
• wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej albo jednoosobowej spółki z o.o.
• osoba prowadząca publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół

Kiedy „mały ZUS” dla przedsiębiorcy, który rozpoczyna działalność po raz pierwszy

Jeśli rozpocząłeś działalność, nie możesz od razu skorzystać z „małego ZUS” ponieważ warunkiem płacenia niższych składek jest prowadzenie działalności gospodarczej przynajmniej przez 60 dni w poprzednim roku. Po rozpoczęciu działalności możesz jednak skorzystać z innych ulg – ulgi na start, preferencyjnych składek ZUS. Korzystanie z nich wiąże się z mniejszą liczbą formalności i jest opłacalne dla nowych firm.

Przykład

Jan Kowalski rozpocznie pierwszą w życiu działalność gospodarczą 1 stycznia 2019 roku. Wcześniej nigdzie nie pracował. Przez 6 miesięcy może korzystać z ulgi na start i opłacać tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne (nie podlega w tym czasie ubezpieczeniom społecznym). Po 6 miesiącach, przez 24 miesiące może płacić niższe, preferencyjne składki ZUS. Po tym okresie, jeśli spełni warunki, może skorzystać z „małego ZUS”.

Jak obliczyć składki na „mały ZUS”

Krok 1. Ustal przeciętny miesięczny przychód za ubiegły rok

Zanim ustalisz wysokość składek, musisz obliczyć przeciętny, miesięczny przychód z działalności gospodarczej za ubiegły rok.

Obliczasz go następująco: podziel roczny przychód z działalności gospodarczej w poprzednim roku (możesz go wziąć np. z deklaracji podatkowej) przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności w poprzednim roku a następnie pomnóż przez 30.

Wzór:

(przychód z działalności gospodarczej za ubiegły rok/liczba dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej w ub. roku ) x 30

Wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.

Krok 2. Oblicz najniższą podstawę do wyliczenia składek

Podstawę wymiaru składek obliczasz następująco: pomnóż przeciętny miesięczny przychód (wynik kroku 1) przez specjalny współczynnik (będzie on ogłaszany każdego roku w „Monitorze Polskim”).

Wzór na obliczanie najniższej podstawy wymiaru:

przeciętny miesięczny przychód x współczynnik z Monitora Polskiego

Wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.

Ważne! Na stronach urzędowych będą kalkulatory, dzięki którym szybko obliczysz podstawę wymiaru składek.

Krok 3. Minimalna i maksymalna wysokość najniższej podstawy wymiaru składek przy „małym ZUS”

Jeśli wyliczyłeś najniższą podstawę wymiaru składek, musisz sprawdzić, czy mieści się ona w minimalnych i maksymalnych progach. Podstawa nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (czyli tyle, ile wynosi podstawa wymiaru składek dla obecnych przedsiębiorców) i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku (czyli tyle, ile wynosi najniższa podstawa dla preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne).

Czyli, gdy wyliczona w kroku 2 podstawa będzie niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia, to Twoja najniższa podstawa wymiaru składek będzie równa 30% minimalnego wynagrodzenia.

Ważne!  Najniższą podstawę wymiaru składek ustalasz raz w roku kalendarzowym – w styczniu lub w pierwszym miesiącu, gdy rozpoczynasz lub wznawiasz prowadzenie  działalności gospodarczej w danym roku kalendarzowym.

Krok 4. Wskaż podstawę do wyliczania składek

W poszczególnych miesiącach możesz zadeklarować jako podstawę wymiaru składek kwotę wyższą, niż najniższa podstawa wymiaru składek.

Krok 5. Oblicz składki

Jeśli ustaliłeś podstawę, możesz obliczyć składki na „mały ZUS”.

Jeśli podstawa wyniesie np. 1000 zł to:

• składka emerytalna (19,52% podstawy) wyniesie 195,20 zł
• składka rentowa (8,00% podstawy) wyniesie 80 zł
• składka  chorobowa dobrowolna (2,45% podstawy) wyniesie 24,50 zł
• składka wypadkowa (1,67% podstawy) wyniesie 16,70 zł

Dodatkowo musisz opłacić składkę zdrowotną obliczoną od podstawy wymiaru obowiązującej dla wszystkich przedsiębiorców.

Dobrowolność i konsekwencje „małego ZUS”

Tak jak inne ulgi w opłacaniu składek, „mały ZUS” jest dobrowolny. Jeśli chcesz opłacać wyższe składki (i mieć wyższe świadczenia), możesz to zrobić deklarując wyższą podstawę wymiaru niż najniższa podstawa obliczona na podstawie przychodu. Możesz również nie korzystać z „małego ZUS” lub zrezygnować z niego w trakcie roku. Za miesiąc, w którym zrezygnujesz z ulgi oraz pozostałe miesiące do końca roku, płacisz składki na ubezpieczenia społeczne według standardowych zasad (tzw. pełny ZUS).

Twoja decyzja o skorzystaniu z „małego ZUS” będzie miała wpływ na wysokość świadczeń, które Ci przysługują :

• z ubezpieczenia chorobowego (m. in. zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego, zasiłku opiekuńczego)
• z ubezpieczenia wypadkowego (m. in. zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego)

Świadczenia te są obliczane od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe lub wypadkowe

Jeśli chcesz skorzystać z ulgi, przekaż do ZUS informację o przychodzie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej za ubiegły rok kalendarzowy oraz o najniższej podstawie wymiaru składek. Informacje te podaj w imiennym raporcie miesięcznym albo deklaracji rozliczeniowej (jeśli płacisz składki wyłącznie za siebie), składanej

• za styczeń danego roku
• albo za miesiąc rozpoczęcia lub wznowienia działalności w ciągu roku

Obowiązki rejestracyjne

Osoby korzystające z „małego ZUS” będą zgłaszały się do ubezpieczeń z odpowiednim kodem tytułu do ubezpieczenia. Będzie on wskazany w rozporządzeniu.

Składanie deklaracji

Jeśli korzystasz z „małego ZUS” nie będziesz musiał składać co miesiąc deklaracji rozliczeniowej (ZUS DRA). Wystarczy, że złożysz pierwszą (za pierwszy pełny miesiąc korzystania z ulgi) i do końca roku nie musisz składać kolejnych. ZUS utworzy je za Ciebie. Jeśli zaczniesz korzystać z „małego ZUS” w trakcie miesiąca, złóż dwie deklaracje (jedną za niepełny i drugą za pełny miesiąc).

Składki na Fundusz Pracy

Składki na Fundusz Pracy opłacasz od kwot, które stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (bez stosowania ograniczenia do wysokości odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego) jeśli wynoszą one w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę.

A zatem, jeśli  korzystasz z „małego ZUS”  to składki na Fundusz Pracy będziesz opłacał jedynie wówczas, gdy Twoja podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie wynosiła co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę.

Bez względu na wysokość Twojej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, nie opłacasz składek na Fundusz Pracy jeżeli jesteś kobietą, która ukończyła 55 lat albo mężczyzną, który ukończył 60 lat.

Źródło: biznes.gov.pl
Designed by Freepik