Projekt ustawy ma na celu obniżenie stawki podatku z 19% do 15% dla małych firm rozliczających tzw. liniowy podatek dochodowy od osób fizycznych (“PIT”).

Biorąc pod uwagę, że stawka podatkowa w wysokości 15% obowiązuje już dla małych firm rozliczających podatek dochodowy od osób prawnych (“CIT”), proponowane rozwiązanie doprowadzi do zrównania zasad opodatkowania wszystkich przedsiębiorców, niezależnie od tego czy od uzyskiwanych dochodów rozliczają oni PIT, czy CIT.

Aktualny stan prawny i jego negatywne konsekwencje

Od 1 stycznia 2017 r. wprowadzona została obniżona stawka CIT dla małych firm w wysokości 15% (zamiast dotychczasowej stawki 19%). Rozwiązanie to zostało wprowadzone w celu wsparcia małych i średnich przedsiębiorców. O ile sam kierunek zmiany polegający na obniżeniu opodatkowania należy ocenić pozytywnie, to jednak należy również wskazać, że obniżenie stawki CIT nie jest narzędziem optymalnym dla wsparcia mikro, małych i średnich przedsiębiorców. W Polsce mikro, mali i średni przedsiębiorcy, w istotnej mierze, ze względu na formę prawną prowadzonej działalności, rozliczają bowiem podatek dochodowy od osób fizycznych, a nie podatek dochodowy od osób prawnych.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2014 r. w Polsce było 1 mln 824 tys. mikro i małych przedsiębiorstw. Według danych PARP , przeważająca większość, tj. 92% wszystkich przedsię biorców to osoby fizyczne prowadz̨ ce dziłalność gospodarcz̨ . Osoby prawne i jednostki niemaj̨ ce osobowości prawnej stanowį jedynie 8% młych i średnich przdsię biorstw. Według rządu natomiast, z rozliczenia CIT dla małych firm w 2017 r. potencjalnie może skorzystać maksymalnie do 400 tys. podmiotów (liczba podawana przez rząd wydaje się mocno zawyżona, ponieważ obejmuje również “nie-przedsiębiorców” rozliczających CIT, a więc także, w sumie 150 tys. spółdzielni, fundacji i stowarzyszeń).

Powyższe dane wyraźnie wskazują, że obniżenie stawki CIT nie jest wystarczającym działaniem, jeśli celem rządu rzeczywiście jest wsparcie drobnej przedsiębiorczości w Polsce.

Dla większości drobnych przedsiębiorców obniżenie CIT nie poskutkowało w żaden sposób polepszeniem warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Na ten mankament wprowadzonej zmiany wielokrotnie zwracały uwagę organizacje zrzeszające przedsiębiorców i pracodawców, takie jak Business Center Club czy Konfederacja Lewiatan .

Jednocześnie stowarzyszenia przedsiębiorców zgodnie przyznają, że odpowiednim instrumentem, który wymiernie przyczyniłby się do polepszenia sytuacji polskich małych firm byłoby obniżenie stawki PIT dla przedsiębiorców z 19% do 15%.

Istota proponowanej zmiany i związane z nią korzyści

W celu wyjścia naprzeciw potrzebom rodzimego biznesu, proponuje się zatem obniżenie stawki podatku liniowego dla małych firm rozliczających PIT z 19% do 15%.

Od 1 stycznia 2018 r. wprowadza się więc stawkę podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 15% dla małych podatników oraz podatników rozpoczynających działalność – w roku, w którym rozpoczęli działalność.

Definicja małego podatnika obecnie zawarta jest w art. 5a pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z nią małym podatnikiem jest podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro, przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.

Według najnowszych danych dotyczących rozliczenia PIT za 2015 r., z obniżonego 15% PIT potencjalnie skorzystać może nawet ponad 500 tys. podatników, którzy dziś rozliczają podatek liniowy. Dodatkowo obniżenie stawki PIT może spowodować też wybór podatku liniowego, jako metody opodatkowania przez mikroprzedsiębiorców rozliczających dziś PIT według skali podatkowej (według stawek 18% i 32%).

Przewidywane skutki finansowe

Szacujemy łączny koszt obciążeń dla budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego z tytułu projektowanej zmiany na maksymalnie ok. 4 mld zł rocznie (dokładny rozkład tego obciążenia między budżetem państwa a budżetem samorządów zależeć będzie od proporcji podziału wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych na 2018 r. określonej w obwieszczeniu Ministra Finansów).

Wyliczenia kosztu projektu określone zostały w wariancie “negatywnym” dla budżetu państwa, tzn. nie obejmują one dwóch czynników, które w praktyce mogą przyczynić się do obniżenia rzeczywistego kosztu projektu dla budżetu.

Na potrzeby obliczeń przyjęte zostało bowiem założenie, że wszyscy podatnicy obecnie rozliczający PIT według stawki 19% skorzystają z obniżonej stawki 15%. Założenie to zostało przyjęte ze względu na brak dostępu do danych umożliwiających bardziej precyzyjne oszacowanie liczby podmiotów, które skorzystają na obniżce.

Maksymalny szacunek kosztu nie obejmuje również (spodziewanego) pozytywnego wpływu obniżenia opodatkowania na ożywienie gospodarcze i ograniczenie szarej strefy. Czynnik ten nie został uwzględniony w obliczeniach ze względu na trudności w oszacowaniu skali wystąpienia tych pozytywnych zjawisk po wprowadzeniu projektu.

Koszt projektu zostanie sfinansowany z dodatkowych środków pozyskanych przez rząd w związku z zapowiedzianym uszczelnieniem systemu podatkowego VAT oraz większymi wpływami podatkowymi w związku z lepszymi wynikami przedsiębiorców rozliczających PIT w związku ze zmniejszeniem stawki podatkowej.

Wpływ na mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa

Projektowana zmiana będzie miała w szczególności pozytywny wpływ na sytuację mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, ponieważ przedsiębiorstwa te, co do zasady, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Mniejsze opodatkowanie dla przedsiębiorstw oznaczać będzie lepszy rezultat ich działalności, a więc również nowe możliwości dalszego rozwoju ich działalności.

Ocena zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej

Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

Źródło: sejm.gov.pl

Designed by Freepik